Ο,τι μπορεί να σωθεί

Το 2002 πρωτο-δηµοσιεύτηκε µε τίτλο: “Αµετακίνητος µετανάστης” ένα ποίηµα του σπουδαίου Χανιώτη ποιητή, Γιώργη Μανουσάκη, για την πόλη µας που αλλάζει στο πέρασµα των χρόνων και δεν µοιάζει µε αυτό που ήταν σε άλλους καιρούς.
Οι στίχοι λένε:
«Όµως ποια Κίρκη τη µεταµορφώνει;
Τα σπίτια της ένα-ένα την εγκαταλείπουν
κι οι άνθρωποι αλλάζουν πρόσωπα
σα να ’ταν µάσκες.
Πίσω απ’ τον πάγκο
δε χτυπά σφυρί ο τσαγκάρης
στου καφενείου το βάθος δεν ηχεί λαγούτο.
Κοπάδια οι ξένοι µπαινοβγαίνουνε στα tourist shops.
Σιγά κι αθόρυβα γλιστρά και φεύγει η πόλη.
Εκείνοι που την κατοικούσαν
στρέψαν οριστικά την όψη προς το Μέγα Σκότος.
Στη θέση της ορθώθηκε µια πόλη
σκληρή κι αγέλαστη, ύπουλη και φαντασµένη.
Σε ξένη πόλη σέρνω τώρα τη ζωή µου».
Ο Γιώργης Μανουσάκης έβλεπε έγκαιρα τη µετεξέλιξη της πόλης, που το 2002 ήδη είχε αρχίσει να αλλάζει µορφή όταν µονοκατοικίες και αυλές µε λουλούδια και αρώµατα έδιναν τη θέση τους σε πολυώροφες οικοδοµές.
Σήµερα, εν έτει 2024 η πόλη συνεχίζει να αλλάζει µε ραγδαίο ρυθµό στο όνοµα της τουριστικής ανάπτυξης.
Όχι ότι δεν πρέπει να υπάρχει τουριστική ανάπτυξη. Ο τουρισµός είναι βασικός πυλώνας της τοπικής οικονοµίας και είναι ωραίο να βλέπεις επισκέπτες να τιµούν τον τόπο σου.
Μόνο που η κατάσταση ξεφεύγει. ∆ιότι είναι άλλο να ανοίγουν ξενοδοχεία ιδιώτες ή εταιρείες σε ιδιωτικές εκτάσεις, σύµφωνα µε τη νοµοθεσία, και άλλο δηµόσιοι χώροι να µετατρέπονται σε ξενοδοχεία.
Γράφαµε προχθές για τον λόφο Καστέλι. Στο Πολυτεχνείο ανήκουν τα κτήρια. Μόνο που το Πολυτεχνείο είναι δηµόσιο ίδρυµα και δικαίως πέφτει λόγος στην κοινωνία, µεγάλο µέρος της οποίας διεκδικεί τον Λόφο Καστέλι ως δηµόσιο χώρο, ανοιχτό και ελεύθερο, σε µια πόλη υπερκορεσµένη τουριστικά.
Τώρα προέκυψε και το θέµα της πρώην Εκκλησιαστικής Σχολής στον Άγιο Ματθαίο. Οταν έκλεισε η Σχολή, έγινε κουβέντα για τη στέγαση του Πειραµατικού Λυκείου, αλλά προέκυψαν… στατικά και άλλα προβλήµατα, λες και αυτά δεν µπορούσαν να αντιµετωπιστούν, προκειµένου να στεγαστεί οποιαδήποτε κατάλληλη εκπαιδευτική δοµή.
Και τώρα η τοπική Εκκλησία, εν είδει επιχείρησης, προχωρά σε ενοικίαση των εγκαταστάσεων, µε τη φηµολογία ότι επιχειρηµατικοί κύκλοι αποβλέπουν σε ξενοδοχείο, να είναι ολοένα και πιο έντονη.
Όταν, ωστόσο, φοιτητές και εκπαιδευτικοί δεν έχουν τα χρήµατα να πληρώσουν το ενοίκιο στα σπίτια που διαµένουν, όταν υπάρχουν τεράστιες ανάγκες για στέγαση υπηρεσιών, δοµών πολιτισµού αλλά και για ξενώνες φοιτητών, είναι τουλάχιστον ακατανόητη η επιµονή εκπαιδευτικών δοµών αλλά και της Εκκλησίας να λειτουργούν σαν… επιχειρηµατίες.
Ετσι θα πάει ο τόπος µπροστά;
Ετσι, εξυπηρετείται το κοινωνικό σύνολο;
Ετσι ωφελούνται οι πολλοί;
Ή µήπως µε αυτόν τον τρόπο τα Χανιά αλλάζουν ραγδαία, χάνοντας συνεχώς την αίγλη του παρελθόντος µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πόλη, την ιστορία της, τον πολιτισµό της και τους µόνιµους κατοίκους της;
Πολύ φοβάµαι ότι αν συνεχιστεί αυτή η στρεβλή ανάπτυξη και δηµόσιοι χώροι, παραδοθούν και αυτοί στην τουριστική βιοµηχανία, σε λίγα χρόνια θα αναπολούµε τα Χανιά που γνωρίσαµε και αγαπήσαµε. Και θα θυµόµαστε τους στίχους του Γιώργη Μανουσάκη για τη ξένη πόλη, νοσταλγώντας τα Χανιά του τότε.
Εκτός αν σώσουµε, ό,τι µπορεί να σωθεί…

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ

(Χανιώτικα νέα - 4/4/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/o-ti-mporei-na-sothei/

Ο Λόφος Καστέλι και το συμφέρον της πόλης

Η νέα εκκένωση της κατάληψης “Rosa Nera” ανοίγει για μια ακόμα φορά τον δρόμο για ξενοδοχοποίηση του “μπαλκονιού” των Χανίων.
Ωστόσο, η παλιά πόλη έχει κορεστεί τουριστικά.
Το ένα μετά το άλλο ανοίγουν ξενοδοχεία, καταλύματα και δωμάτια τύπου airbnb.
Η προσθήκη ενός ακόμα μεγάλου ξενοδοχείου, σε έναν δημόσιο και όχι ιδιωτικό χώρο, αυτό των κτηρίων του Πολυτεχνείου Κρήτης, θα “θυσιάσει” μια ακόμα περιοχή -την τελευταία ίσως;- της παλιάς πόλης στον βωμό της τουριστικής ανάπτυξης.
Ταυτόχρονα, βέβαια, θα ανοίξει και η συζήτηση για αξιοποίηση των κτηρίων υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.
Προτάσεις έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς.
Η τοπική κοινωνία για μια ακόμη φορά θα…χωριστεί σε εκείνους που τάσσονται υπέρ της
ξενοδοχοποίησης (ως γνωστόν το Πολυτεχνείο έχει υπογράψει σύμβαση με εταιρεία ξένων συμφερόντων) και σε εκείνους οι οποίοι επιθυμούν ο Λόφος Καστέλι με τα κτήρια του Πολυτεχνείου Κρήτης, να παραμείνει δημόσιος χώρος για όλους και όλες.
Είναι, για εμένα, προφανές ότι το δημόσιο συμφέρον δεν εξυπηρετείται από τη… ξενοδοχοποίηση η οποία μέχρι τώρα δεν προχώρησε λόγω της κατάληψης.
Ο Λόφος Καστέλι, έχει τεράστια ιστορική και αρχαιολογική αξία, καθώς ήταν το ανακτορικό κέντρο της Κυδωνίας κατά τον 14ο και 13ο αι. π.Χ. (σχετική διάλεξη είχε δώσει η Μαρία Βλαζάκη).
Η εταιρεία που σχεδιάζει ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις κοιτάζει -και είναι απόλυτα λογικό- το
συμφέρον της. Και να κάνει απόσβεση του κόστους που έχει συμφωνήσει με το Πολυτεχνείο.
Το συμφέρον της πόλης όμως ποιος θα το κοιτάξει;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ

(Χανιώτικα νέα - 2/4/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/o-lofos-kasteli-kai-to-symferon-tis-polis/

"Σαν λουλούδι στο βράχο" - Νέα τραγούδι από Κώστα Λειβαδά και Πάνο Κατσιμίχα

Με τη συνεργασία του Κώστα Λειβαδά και του Πάνου Κατσιμίχα κυκλοφόρησε το νέο τραγούδι: “Σαν λουλούδι στο βράχο”, το οποίο μέσα σε δύο ημέρες από την πρώτη ανάρτησή του στο Youtube (29 Μαρτίου), έχει πάνω από 2.650 προβολές.

Στο “σαν λουλούδι στο βράχο”, ο Κώστας Λειβαδάς “ντύνει” με τη μουσική τους ποιητικούς στίχους του Πά- νου Κατσιμίχα.
Ο ίδιος ο Κώστας Λειβαδάς σημειώνει:
«Όταν έλαβα τα λόγια από το ‘‘Σαν λουλούδι στο βράχο’’ από τον Πάνο Κατσιμίχα, στην αρχή συγκινήθηκα πολύ βαθιά, το αγκάλιασα με την ψυχή και μετά, για πολύ καιρό, δεν το ξαναδιάβασα ολόκληρο, παρά μόνο του έριχνα κλεφτές ματιές, γιατί δυσκολευόμουν να φύγω από την θέση του παραλήπτη και του ακροατή που είχε λάβει αυτό το μήνυμα μέσα στο μπουκάλι που ταξίδευε χιλιάδες χρόνια, όσο και η παντοδύναμη λειτουργία του τραγουδιού.
Έγινα συνταξιδιώτης σε μια ανύποπτη ευλογημένη στιγμή, την οποία περίμενα πολύ καιρό. Έτσι όπως γίνεται ιδανικά στα αξέχαστα ταξίδια… Και πράγματι, οι ακροατές διά βίου, εκείνοι που σέβονται το χάρισμα και μεταφέρουν τη φλόγα, ξέρουν ότι το τραγούδι δεν σε εγκαταλείπει ποτέ πρώτο και είναι διπλά γενναιόδωρο στην υπομονή και την επιμονή. Σώζει ζωές και μας χωράει όλους, και σ’ αυτό χρωστάμε και τις δικές μας ζωές, ο Πάνος κι εγώ. Kαλή ακρόαση».
Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας. Μουσική: Κώστας Λειβαδάς. Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας, Κώστας Λειβαδάς. Πιάνο-σαντούρι: Κώστας Λειβαδάς. Βιολιά-βιόλες: Φώτης Σιώτας.
Ενορχήστρωση: Κώστας Λειβαδάς – Πάνος Κατσιμίχας – με τη συνδρομή του Φώτη Σιώτα στα έγχορδα Ηχογράφηση-μίξη-mastering: Aλέξανδρος Χρυσίδης, Στούντιο Sierra Publisher: Protasis Music Publishing Κυκλοφορεί από την Protasis Music.

Ακούστε το τραγούδι στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=kfCb30rqkLk

(Χανιώτικα νέα - 2/4/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/neo-tragoydi-apo-kosta-leivada-kai-pano-katsimicha/

Η λαϊκή της Μίνωος

Στην επικαιρότητα συχνά, το τελευταίο διάστηµα, το θέµα της λαϊκής της οδού Μίνωος (φωτ. αρχείου), γνωστή για τους παλιότερους και ως λαϊκή της Ρεγγίνας που λειτουργεί κάθε Σάββατο εδώ και δεκαετίες.
Αφορµή η συζήτηση που άνοιξε για µεταφορά της λαϊκής, µετά και από ενστάσεις της Τροχαίας σε συνεδρίαση της ∆ηµοτικής Επιτροπής, η οποία επικαλείται κυκλοφοριακά προβλήµατα και θέµατα ασφαλείας.
Μόνο που κάθε λαϊκή αγορά παραδοσιακά διεξάγεται εντός οδών. Και στα Χανιά και στην Αθήνα και παντού.
Και η λαϊκή της Ρεγγίνας αποτελεί παράδοσης για τα Χανιά σε αυτόν τον δρόµο “λαϊκού πολιτισµού”, όπως κάποτε είχε χαρακτηριστεί.
Ένα δρόµο που αλλάζει και αυτός όπως όλη η πόλη, στο όνοµα της τουριστικής ανάπτυξης.
Όµως, επιτέλους, κάποια στοιχεία από τα παλιά Χανιά πρέπει να διατηρηθούν.
Και ένα από αυτά είναι η λαϊκή στην οδό Μίνωος.
Αν υπάρχουν ζητήµατα ασφαλείας (όπως η διέλευση οχηµάτων υπηρεσιών) πρέπει, φυσικά, να επιλυθούν. Αυτό, όµως, δεν µπορεί να σηµαίνει, κατά τη γνώµη µου, µεταφορά της λαϊκής – άλλωστε προς και από την περιοχή υπάρχουν και άλλοι δρόµοι (π.χ. ∆ασκαλογιάννη, Κύπρου) για την κίνηση των οχηµάτων.
Η λαϊκή της Μίνωος αποτελεί τα Σάββατα στοιχείο της παράδοσης για την πόλη των Χανίων.

(Χανιώτικα νέα - 29/3/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/i-laiki-tis-minoos/

Εγκλωβισμένοι στην ακρίβεια

Μπορεί να… βγήκαμε από τα μνημόνια, τα όποια μάς ταλαιπώρησαν επί χρόνια και έπληξαν τα μέγιστα εργαζόμενους, συνταξιούχους αλλά και μικρομεσαίους επιχειρηματίες, αλλά η ζωή των απλών ανθρώπων δεν έχει αλλάξει ακόμα προς το καλύτερο
Πώς να αλλάξει, όταν, σήμερα, η ακρίβεια καλπάζει; Με το τέλος των μνημονίων, σταμάτησαν μεν οι περικοπές και οι μειώσεις, αλλά οι όποιες αυξήσεις (έγιναν ή ανακοινώνονται) δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της εποχής μας. Δεν καλύπτουν το υψηλό κόστος ζωής.
Το καλάθι στο σούπερ μάρκετ κοστίζει, σχεδόν κάθε μήνα και περισσότερο.
Όσο για τα καύσιμα, η ακρίβεια και σε αυτά καλπάζει.
Τα 2 ευρώ άγγιξε πάλι η τιμή της αμόλυβδης και στα Χανιά.
Δεν είναι μόνον η τιμή του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Είναι και τα “καπέλα” φόρων πάνω στην πραγματική τιμή της βενζίνης που την ανεβάζουν στα ύψη. Η μείωση των φόρων αυτών αλλά και του ΦΠΑ θα έδινε “ανάσα” στα νοικοκυριά που σήμερα είναι – είμαστε «εγκλωβισμένοι» στην ακρίβεια.
Η κυβέρνηση συχνά μιλά για μέτρα κατά της ακρίβειας. Στην πράξη, ένα πρώτο ουσιαστικό
μέτρο, αν δεν μπορεί να ελέγξει τις τιμές, θα ήταν να μειώσει τους φόρους που πληρώνουν οι πολίτες. Αν θέλει…

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ

(Χανιώτικα νέα - 26/3/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/egklovismenoi-stin-akriveia/

“Κλειδί” η έγκαιρη διάγνωση για την αντιμετώπιση της άνοιας

«Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας είναι παράγοντας καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη της νόσου, καθώς και της αντιμετώπισης της τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για το φροντιστή του». Αυτό τονίστηκε σε ημερίδα με αφορμή την παγκόσμια ημέρα φροντιστών ατόμων με άνοια (18 Μαρτίου), που πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων.
Την ημερίδα με θέμα: «Τυπικά και άτυπα δίκτυα στήριξης των φροντιστών ατομων με άνοια στην κοινότητα», διοργάνωσαν το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής, το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κρήτης και το παράρτημα ΑμεΑ Χανίων σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης, το Δήμο Χανίων, το Κέντρο Ημέρας Νόσου Alzheimer Χανίων και το Περιφερειακό Τμήμα του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Χανίων.
Στη συνεισφορά του Τμήματος: “Βοήθειας – νοσηλείας στο σπίτι και ημερήσιας φροντίδας” του Παραρτήματος ΑμεΑ Χανίων στη στήριξη φροντιστών ατόμων με άνια, αναφέρθηκε η προϊσταμένη του Τμήματος, κοινωνική λειτουργός, Λαμπρινή Τασιούδη. Οπως είπε, μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια παροχής υπηρεσιών του προσωπικού του Τμήματος, οι ωφελούμενοι καθοδηγούνται να απευθυνθούν ή παραπέμπονται σε εξειδικευμένους φορείς όπως το Νοσοκομείο, το Κέντρο Ημέρας Ασθενών με Νόσο Alzheimer Χανίων και σε άλλες δομές για έγκυρη πληροφόρηση, διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου. Εκτός από τη φροντίδα των ωφελουμένων διαπιστώνεται και η ανάγκη της στήριξης των φροντιστών ατόμων με άνοια αλλά και της ενίσχυσης των δεξιοτήτων τους. Στο ρόλο του Κέντρου Ημέρας νόσου Αλτσχάιμερ Χανίων, αναφέρθηκε η λογοθεραπεύτρια του Κέντρου, Κατιάνα Μελισσάρη. Σύμφωνα με την ίδια, «το Κέντρο Χανίων είναι το πρώτο που λειτούργησε στην Ελλάδα. Λειτουργεί από το 2006. Δεχόμαστε περιστατικά απ΄όλη την Κρήτη». Στο κέντρο «παρέχουμε άμεσα και έμμεσα βοήθεια στους φροντιστές. Εμμεσα μέσω των ασθενών, άμεσα στους ίδιους μέσα από ψυχοεκπαιδευτικά προγράμματα από όλες τις ειδικότητες».
Ακόμα η κα Μελισσάρη, μιλώντας στα “Χ.ν.” ανέφερε ότι στο Κέντρο «από το 2016 έως το 2023, έχουμε κάνει 2.654 ατομικές συνεδρίες σε περιθάλποντες, σε φροντιστές και από το 2006, που έχει ανοίξει το Κέντρο, μέχρι και το 2023, έχουμε συνολικά 79.000 επισκέψεις. Αρα, καταλαβαίνετε πόσο σημαντική είναι η παρουσία μας». Στο τι είναι άνοια και στο πώς «μπορούμε να βοηθήσουμε αυτούς που βοηθούν (περιθάλποντες) τους ανθρώπους με άνοια», αναφέρθηκε η επιστημονικά υπεύθυνη στο Κέντρο Ημέρας Ασθενών νόσου Αλτσχάιμερ Χανίων, Αννα Δημοτάκη. Η ίδια, μιλώντας στα “Χ.ν.”, σημείωσε ότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων με άνοια και δεν το γνωρίζουν. «Στην αρχή οι περισσότεροι που το αναγνωρίζουν, αναζητούν βοήθεια γιατί βλέπουν αλλαγές στον εαυτό τους.
Σε περιπτώσεις που δεν αναζητούν βοήθεια και αρνούνται την ύπαρξη των προβλημάτων, είναι εκεί που έχει εξελιχθεί η άνοια. Και αυτό γιατί ουσιαστικά ξεχνούν ότι ξεχνούν. Ετσι, δεν έχουν την αίσθηση να το αντιληφθούν». Σε μοντέλα διαχείρισης της άνοιας από χώρες της Ευρώπης, αναφέρθηκε η ψυχολόγος, Αλεξάνδρα Τσουρουνάκη. Παράλληλα, σημείωσε ότι «η συνεργασία και ο συντονισμός των ερευνών σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορούν να βελτιώσουν τις γνώσεις, τη διάγνωση, την αγωγή, την πρόληψη και την κοινωνική έρευνα προς το συμφέρον των ασθενών, των οικείων τους και των νοσηλευτών τους».
Στην εμπειρία του προγράμματος: “Βοήθεια στο σπίτι” Δήμου Χανίων αναφέρθηκε η κοινωνική λειτουργός, Μαρία Φραγκιουδάκη, η οποία τόνισε ότι «είναι πολύ σημαντική η φροντίδα στον φροντιστή του ασθενή».
Η φροντίδα ως εποικοδομητική εμπειρία από τους εθελοντές του Περιφερειακού Τμήματος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, ήταν το θέμα της εισήγησης των Αννας Πολιτοπούλου, Κυριακής Ψαρουδάκη, Βασιλικής Παπαδάκη. Η συμβολή των Συλλόγων στην ενδυνάμωση της ψυχικής υγείας των φροντιστών, ήταν το θέμα της εισήγησης της προέδρου της Αδελφότητας Μικρασιατών, Στέλλας Γκοζάνη Χαριτάκη. Στη βιωματική κατάθεση φροντιστή ασθενούς με άνοια, αναφέρθηκε η φροντίστρια, Αικατερίνη Οικονομοπούλου. Στο πώς επιδρά η προσωπικότητα του περιθάλποντα στη φροντίδα του ασθενούς με άνοια, αναφέρθηκε η ψυχολόγος, Ελίζα Ιατράκη.
Χαιρετισμούς στην ημερίδα απηύθυναν η περιφερειακή σύμβουλος, Σοφία Μαλανδράκη, η αντιδήμαρχος Ελένη Ζερβουδάκη, ο πρόεδρος του τμήματος Χανίων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Στέλιος Καλαιτζάκης και το μέλος του Δ.Σ. του Κέντρου Αλτσχάιμερ, Στέλλα Γκοζάνη Χαριτάκη. Χαιρετισμούς απέστειλαν η πρόεδρος του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κρήτης, Μαρία Δαμανάκη και οι βουλευτές, Ντόρα Μπακογιάννη και Σέβη Βολουδάκη.

Μήνυμα κατά του στιγματισμού

Στo σημαντικό έργο της Μονάδας Παροχής Υπηρεσιών Νοσηλείας και Ειδικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας Κατ΄ Οίκον για την κάλυψη των αναγκών των αστικών περιοχών του Κέντρου Ψυχικής Υγείας νομού Χανίων, αναφέρθηκε η επισκέπτρια Υγείας, αναπληρώτρια προϊσταμένη της Μονάδας, Γεωργία Σκανδαλάκη. Παράλληλα έστειλε μήνυμα κατά των εγκλεισμών και του στιγματισμού των ψυχικά πασχόντων. Οπως είπε, η Μονάδα κατ’ Οίκον Φροντίδας Ψυχικής Υγείας αποτελεί Μονάδα του Δικτύου Κοινοτικών Υπηρεσιών του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Γ. Ν. Χανίων Τομέα Ψυχικής Υγείας Ν. Χανίων με έδρα τα Χανιά. Παρέχει υπηρεσίες νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας κατ’ οίκον σε ενήλικες με ψυχικές διαταραχές, με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα ή με διαταραχές συμπεριφοράς και καλύπτει γεωγραφικά όλο τον Δήμο Χανίων σε γεωγραφική απόσταση των 20 χιλιομέτρων από την έδρα της. Ανέφερε ότι το 2020 (πανδημία covid -19) «παρακολουθήσαμε μηνιαία 174 χρήστες υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας με τις οικογένειές τους. Έγιναν 1577 κατ οίκον επισκέψεις, 395 επισκέψεις σε Υπηρεσίες, 12 Διερευνήσεις και 3833 λοιπές παρεχόμενες υπηρεσίες». Από το 2006 η Μονάδα παρακολούθησε 550 (με φάκελο) χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και 174 σε μηνιαία βάση. Ενδεικτικά για το έτος 2023 έγιναν 1377 κατ οίκον επισκέψεις, 406 επισκέψεις σε υπηρεσίες, 16 διερευνήσεις και 4036 λοιπές παρεχόμενες υπηρεσίες. Ακόμα τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «φιλοδοξούμε για ένα σύστημα ψυχιατρικής φροντίδας που σέβεται τους ασθενείς, τις οικογένειες και τις ανάγκες του, για μία ψυχιατρική ανοιχτή θεραπευτική, χωρίς εγκλεισμό και στιγματικές διαγνώσεις, μία ψυχιατρική με ελευθερία και ανθρώπινα δικαιώματα».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ

(Χανιώτικα νέα - 13/4/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/kleidi-i-egkair-diagnosi-gia-tin-antimetopisi-tis-anoias/

Σχολεία τώρα!

Στην επικαιρότητα βρέθηκε προ ηµερών για µια ακόµη φορά το θέµα της ίδρυσης Πειραµατικού Λυκείου στα Χανιά.
Αυτή τη φορά, απαράδεκτη από παιδαγωγικής άποψης χαρακτήρισε τη λύση της συστέγασης Πειραµατικού Γυµνασίου και Λυκείου στα Χανιά ο πρόεδρος της ∆ιοικούσας Επιτροπής Πρότυπων και Πειραµατικών Σχολείων, Γιώργος Τόµπρας (‘‘Χανιώτικα νέα’’, 7/3/2024).
Μόνο που η Επιτροπή στην οποία πρόεδρος είναι ο κ. Τόµπρας, ενέκρινε τη σχετική εισήγηση (‘‘Χανιώτικα νέα’’, 30/1/2024), η οποία είναι σύµφωνη µε την πρόταση του ∆ήµου Χανίων για λειτουργία της Α’ Λυκείου, στον χώρο του 1ου Πειραµατικού Γυµνασίου και χρησιµοποίηση του κτηρίου “Παπαδόπετρου”, επικουρικά, για τη Β’ και Γ’ Τάξη του Πειραµατικού Λυκείου.
Κατά την προσωπική µου γνώµη ορθώς ενεκρίθη η εισήγηση για την οποία εκδόθηκε ΚΥΑ, καθώς λύνει, προσωρινά, ένα πρόβληµα που είχε ταλανίσει τη σχολική κοινότητα, όµως, υπό µία προϋπόθεση. Να µη… ξεχαστεί -όπως “ξεχάστηκε” η ίδρυση του Λυκείου όταν έπρεπε να ληφθούν αποφάσεις- και να κτιστεί µε γρήγορες διαδικασίες το σχολικό κτήριο στην έκταση του Πολυτεχνείου.
Σύµφωνα µε το ρεπορτάζ, ο κ. Τόµπρας παραδέχθηκε πως αποτέλεσε πρόβληµα το γεγονός ότι δεν ξεκαθάρισε το θέµα του Πειραµατικού Λυκείου όταν συστάθηκε το Πειραµατικό Γυµνάσιο πριν από τρία χρόνια.
Και, φυσικά, έχει δίκιο.
Το ζητούµενο, ωστόσο, είναι να κτιστούν άµεσα σύγχρονα σχολικά κτήρια. Και για το Πειραµατικό και για το Μουσικό και για άλλα σχολεία.
Να µην προκύψουν άλλες καθυστερήσεις.
Και είναι ένα θέµα που πρέπει να θέσει σε προτεραιότητα ο ∆ήµος Χανίων αλλά και να ενηµερώνει τακτικά την τοπική κοινωνία για τις εξελίξεις στο ζήτηµα αυτό.
Και αν προκύψουν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, σύσσωµοι οι θεσµικοί φορείς να απαιτήσουν το αυτονόητο: Σχολεία τώρα!

Γ. ΛΥΒ.

(Χανιώτικα νέα - 13/4/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/scoleiatora/

Σε κρίσιμη περίοδο η ελαιοκομία στην Κρήτη

Κρίσιμη περίοδο διέρχεται η ελαιοκομία της Ευρώπης, της Ελλάδας και της Κρήτης. Bασικός παράγοντας που θα επηρεάσει τις εξελίξεις ως προς τη φετινή ελαιοπαραγωγή, είναι οι καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν την Άνοιξη κατά τη περίοδο της άνθησης – καρπόδεσης και ιδίως οι βροχοπτώσεις που μέχρι τώρα δεν είναι ικανοποιητικές και οι τυχόν καύσωνες που μπορεί να καταστρέψουν την ανθοφορία. Τα παραπάνω τονίστηκαν στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου για την εσπερίδα με θέμα: «Παρελθόν, παρόν και μέλλον ελιάς και ελαιολάδου», την οποία οργανώνουν την Τετάρτη 13 Μαρτίου στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πνευματικού Κέντρου Χανίων, ο ΣΕΔΗΚ, η Αντιπεριφέρεια Χανίων, οι Δήμοι Χανίων και Πλατανιά, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Χανίων, το Ινστιτούτο Ελιάς, η Ορθόδοξος Ακαδημία και το ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης.
Στο έργο του ΣΕΔΗΚ και του επιστημονικού του συμβούλου, Νίκου Μιχελάκη, για την ανάδειξη του ελαιολάδου αναφέρθηκε η περιφερειακή σύμβουλος Κρήτης, εκπρόσωπος της Περιφέρειας στην οργανωτική επιτροπή, Χρύσα Χαριτάκη Μακράκη.
Παράλληλα αναφέρθηκε στις επιπτώσεις των κλιματικών συνθηκών στην ελαιοκαλλιέργεια και υπογράμμισε: «Για να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις, η συμβολή του ΣΕΔΗΚ είναι πάρα πολύ σημαντική». Στο έργο του ΣΕΔΗΚ αναφέρθηκε και ο πρώην αντιδήμαρχος Χανίων, ελαιοπαραγωγός, Ευτύχης Κονταξάκης, ο οποίος τόνισε ότι «η Κρήτη πρωτοστατεί στην ποιότητα και στη γεύση του ελαιολάδου».
Η εκπρόσωπος του Δήμου Χανίων, σύμβουλος του Δήμου Μαρία Πετραντωνάκη, υπογράμμισε ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση είναι «πολύ σημαντική για τον τόπο μας» και εξέφρασε τη στήριξή της στον ΣΗΠΕ. Ο εκπρόσωπος του Δήμου Αποκορώνου και μέλος στο Δ.Σ. του ΣΕΔΗΚ, Σταύρος Σταυρουλάκης, αναφέρθηκε στις δράσεις του ΣΕΔΗΚ που «καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την ανάδειξη του ελαιολάδου».
Η ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΑ
Ο Επιστημονικός Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ, Νίκος Μιχελάκης, υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι «παραγωγοί, μεταποιητές, διακινητές, αγοραστές και τελικοί καταναλωτές ανησυχούν και προβληματίζονται για τις μελλοντικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά την ερχόμενη παραγωγή αλλά και τις τιμές που θα διαμορφωθούν σε διεθνές, εθνικό, τοπικό αλλα και ατομικό επίπεδο!». Πρόσθεσε δε ότι στο πλαίσιο αυτό «οι εκτιμήσεις και προβλέψεις από ειδικούς αλλα και μη ειδικούς που στοχεύουν στην πρόκληση εντυπώσεων δίδουν και παίρνουν επιτείνοντας την αγωνία των άμεσα ενδιαφερόντων. Ωστόσο ο βασικός παράγων που θα επηρεάσει τιςεξελίξεις είναι οι καιρικές συνθήκες που θα υπάρξουν την Άνοιξη κατά τη περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης και ιδίως οι βροχοπτώσεις που μέχρι τώρα δεν είναι ικανοποιητικές και οι τυχόν καύσωνες που μπορεί να καταστρέψουν την ανθοφορία. Και αυτά, δυστυχώς όχι μόνο δεν μπορεί να προβλεφτούν, αλλα και αν προληφθούν είναι δύσκολο να αλλάξουν».
ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΣΠΕΡΙΔΑΣ
Ακόμα στην συνέντευξη τονίστηκε ότι η εκδήλωση που θα γίνει στις 13 Μαρτίου στο Πνευματικό Κέντρο συμφώνα με το πρόγραμμα που έχει ανακοινωθεί έχει στόχους:
•Την ευαισθητοποίηση (εγρήγορση) των παραγόντων και του κοινού για την κρισιμότητα της ερχομένης περιόδου.
•Την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του Ελληνικού και ιδιαιτέρα του Κρητικού Ελαιολάδου που είναι οι σχέσεις και δεσμοί του με την Υγεία, τον Πολιτισμό και την Ποιότητα.
•Την επισήμανση μέτρων πολιτικής για την βελτίωση των συνθηκών της στην καλλιέργεια, τη μεταποίηση και τη διάθεση.
Το πρόγραμμα της εσπερίδας περιλαμβάνει στις 6 μ.μ. προβολή ντοκιμαντέρ: «Ο Πολιτισμός της Ελιάς στην Κρήτη». Στην συνέχεια θα γίνει η έναρξη της εκδήλωσης με συντονιστή τον δημοσιογράφο των “Χ.ν.”, Γιώργο Κώνστα.
Η Α’ συνεδρία θα έχει θέμα: “Παρελθόν της ελιάς”, με αναφορές από το βιβλίο του Ν. Μιχελάκη: “Ρίζες της ελιάς”. Για την πρώτη παρουσία της ελιάς με βάση γεωλογικά και αρχαιολογικά τεκμήρια, θα μιλήσει η αρχαιολόγος Δρ. Ανάγια Σαρπάκη.
Σε μυθολογικές αναφορές και ιστορικές μαρτυρίες για τα πρώτα βήματα της ελιάς και του ελαιολάδου, θα αναφερθεί η φιλόλογος, Ανδρονίκη Κοκοτσάκη. Με θέμα: “Ελιά και Λάδι στις απαρχές των Τεχνών, του Αθλητισμού, του Φωτισμού και Καλλωπισμού”, θα μιλήσει η φιλόλογος, Αγγέλα Μάλμου.
Στις πρώτες χρήσεις της Ελιάς και του Ελαιολάδου στον Χριστιανισμό και τις άλλες Θρησκείες, θα αναφερθεί ο γενικός διευθυντής της ΟΑΚ, Δρ. Κ. Ζορμπάς. Στη βοτανική της Ελιάς και στα πρώτα βήματα της καλλιέργειας και έκθλιψης, θα αναφερθεί ο ερευνητής του Ινστιτούτου Ελιάς, γεωπόνος, Δρ. Γεώργιος Κουμπούρης.
Με θέμα: “Ελιά και Λάδι στη Διατροφή και στην Υγεία κατά την αρχαιότητα”, θα μιλήσει ο ειδικός παθολόγος, Σήφης Χαρτζουλάκης.
Η Β’ Συνεδρία στις 8 μ.μ. θα έχει θέμα: “Παρόν και μάλλον ελαιολάδου” και θα μιλήσει ο επιστημονικός σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ, Δρ. Νίκος Μιχελάκης. Θα ακολουθήσει η θεατρική παράσταση : «Με το λάδι της ελιάς έχω ασπίδα στην καρδιά» από μαθητές Δ ‘ Τάξης 4ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων. Η εκδήλωση θα κλείσει με δωρεάν προσφορά με κλήρωση 20 βιβλίων «ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ».

(Χανιώτικα νέα - 10/3/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/se-krisimi-periodo-i-elaiokomia-stin-kriti/

Θετικά μηνύματα από μαθητές

Θετικά μηνύματα έστειλαν μαθητές από τα Χανιά, που γεμίζουν με αισιοδοξία κάθε πολίτη. Στην οδό Κοραή, σύμφωνα με το ρεπορτάζ που δημοσιεύτηκε χθες στα “Χ.ν.”, π ρ α γ μ α τ ο π ο ί η σ α ν δ ρ ά σ ε ι ς ε ν ά ν τ ι α στον σχολικό εκφοβισμό. Ένα πρόβλημα που εντείνεται στη σημερινή εποχή καθώς τα περιστατικά που έχουν γίνει γνωστά στην Κρήτη και σε όλη την Ελλάδα, δεν είναι λίγα.
Ωστόσο, οι μαθητές μέσα από τις δράσεις τους, λένε το δικό τους «όχι» σε αυτά τα φαινόμενα.
Τ η ν ίδια μέρα, μαθητές στο Πνευματικό Κέντρο γιόρτασαν την ημέρα Χημείας με μια όμορφη εκδήλωση, όπου παρουσίασαν εργασίες, πειράματα και βίντεο.
Αξίζουν πολλά “μπράβο” στα παιδιά και στους εκπαιδευτικούς.

Γ. ΛΥΒ.

(Χανιώτικα νέα - 8/3/3024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/thetika-minymata-apo-mathites/

Ολγα Μαλανδράκη, αστροφυσικός: «Ανεξάντλητη η έρευνα του Σύµπαντος» - Το διαστηµόπλοιο Parker Solar Probe για πρώτη φορά “ακουµπάει” τον ήλιο

«Η επιστηµονική έρευνα του Σύµπαντος είναι πράγµατι ανεξάντλητη» τονίζει, σε συνέντευξή της στα “Χανιώτικα νέα”, η διακεκριµένη αστροφυσικός του Αστεροσκοπείου Αθηνών, µε καταγωγή από τα Χανιά, επικεφαλής της Επιχειρησιακής Μονάδας HESPERIA “∆ιαστηµικού Καιρού”, δρ Όλγα Μαλανδράκη.
Η κα Μαλανδράκη πρόσφατα βραβεύτηκε από τη NASA για την αποστολή Parker Solar Probe, ως αναγνώριση ανακαλύψεων που ήταν µη αναµενόµενες κοντά στον ήλιο. Επίσης, για την υψηλού επιπέδου επιστηµονική ανάλυση µε τα δεδοµένα από το διαστηµόπλοιο Parker Solar Probe που για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας κυριολεκτικά “ακουµπάει” τον ήλιο. Η συγκεκριµένη αποστολή µελετά, πρώτη φορά, τα εκρηκτικά φαινόµενα, τις ηλιακές καταιγίδες και τις συνθήκες στο διάστηµα γύρω από τον ήλιο.

•Θα µιλήσετε µε θέµα: Ο εκρηκτικός µας Ήλιος και οι επιπτώσεις του: «∆ιαστηµικός Καιρός». Πόσο εκρηκτικός είναι ο ήλιος;

O ήλιος µας, όπως όλα τα αστέρια, βρίσκεται σε διαρκή κίνηση, δράση και αλλαγή. Θυµώνει και ηρεµεί κάθε περίπου 11 χρόνια. Κάνει ισχυρές και φαντασµαγορικές καταιγίδες, όπως ηλιακές εκλάµψεις. Επίσης, δισεκατοµµύρια τόνων θερµού υλικού εκτοξεύεται στο διάστηµα και όταν κατευθύνεται προς την γη µας, προσπίπτει στο µαγνητικό µας πεδίο, το τραντάζει, το διαταράσσει και προκαλεί µια γεωµαγνητική καταιγίδα. Ενεργειακά σωµατίδια που µπορεί να τρέχουν ακόµη και µε την ταχύτητα του φωτός επίσης εκτοξεύονται και όλα αυτά τα εκρηκτικά φαινόµενα έχουν σαν αποτέλεσµα να δηµιουργηθούν δυσµενείς συνθήκες στο διαστηµικό χώρο που µπορούν να προκαλέσουν προβλήµατα στις ραδιοτηλεπικοινωνίες, διακοπή λειτουργίας δορυφόρων, προβλήµατα στην πλοήγηση αεροπλάνων, βλάβες σε µονάδες ηλεκτρικού ρεύµατος, αλλά και να είναι µοιραίες για πλήρωµα αστροναυτών στο Φεγγάρι και τον πλανήτη Άρη. Συνεπώς οι Ηλιακές Καταιγίδες δεν είναι θανατηφόρες για εµάς τους ανθρώπους πάνω στον πλανήτη, διότι προστατευόµαστε από την ασπίδα του µαγνητικού πεδίου της Γης µας , αλλά µπορούν να οδηγήσουν σε πλήθος κοινωνικές και οικονοµικές απώλειες και επιπτώσεις στην κοινωνία µας που βασίζεται τόσο πολύ στην τεχνολογία. Ένας τρόπος αντιµετώπισης είναι η πρόγνωση αυτών των εκρηκτικών Ηλιακών Καταιγίδων και των επιπτώσεών τους, το οποίο είναι η πρόβλεψη του ∆ιαστηµικού Καιρού. Στο Αστεροσκοπείο Αθηνών έχω τη χαρά να είµαι επικεφαλής της Επιχειρησιακής Μονάδας HESPERIA “∆ιαστηµικού Καιρού”, η οποία παρέχει µοναδικές σε διεθνές επίπεδο προγνώσεις και προϊόντα ∆ιαστηµικού Καιρού, σε όλο το κόσµο.

•∆ιακριθήκατε πρόσφατα από τη NASA για τη δουλειά σας, σχετικά µε το Parker Solar Probe, διαστηµικό σκάφος χάρη στα οποία η ανθρωπότητα «ακουµπάει» τον ήλιο. Ποιος είναι ο σκοπός αυτής της προσπάθειας και σε τι στάδιο είναι σήµερα;

Πρόσφατα, η ΝASA µε βράβευσε µε το “Group Achievement Award” για την αποστολή Parker Solar Probe, ως αναγνώριση ανακαλύψεων που ήταν µη αναµενόµενες κοντά στον ήλιο και την υψηλού επιπέδου επιστηµονική ανάλυση µε τα δεδοµένα από το διαστηµόπλοιο Parker Solar Probe που για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας κυριολεκτικά “ακουµπάει” τον ήλιο. Συµµετέχω στο πείραµα IS⊙IS ενεργειακών σωµατιδίων µε τον Καθηγητή του David McComas από το Πανεπιστήµιο του Princeton ως επικεφαλής της οµάδας και µε βράβευσαν για την συνεισφορά µου στην επιστηµονική απόδοση της αποστολής. Αυτή είναι µια µοναδική αποστολή της NASA σε συνδυασµό µε την αδελφή Eυρωπαϊκή αποστολή Solar Orbiter, οι οποίες, πλησιάζουν τον ήλιο όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μελετούν λοιπόν τα εκρηκτικά φαινόµενα και τις ηλιακές καταιγίδες και τις συνθήκες στο διάστηµα γύρω από τον ήλιο για πρώτη φορά. Το Parker κάνει µια θηλιά γύρω από τον ήλιο, δηλαδή κάνει µια κούρµπα γύρω του και κάθε φορά που κάνει αυτή τη θηλιά πλησιάζει και λίγο πιο κοντά. Ο στόχος είναι στο πιο κοντινό περιήλιο που θα κάνει να φθάσει σε απόσταση 5.000.000 χιλιόµετρα που είναι µια πολύ κοντινή απόσταση, δεδοµένου ότι η απόσταση Γης-Ηλίου είναι 150.000.000 χιλιόµετρα!
Έχουν ήδη παρατηρηθεί κάποια περίεργα αποτελέσµατα κοντά στον Ήλιο, όπως το παράδοξο στη διαστηµική φυσική, να µην µειώνεται η θερµοκρασία όσο κανείς αποµακρύνεται από τον ήλιο. Το περίεργο της “ηλιακής σόµπας” θα λέγαµε. ∆εδοµένου ότι ο ήλιος είναι µία τεράστια σόµπα, οπότε όταν πηγαίνει κανείς µακριά από τον ήλιο περιµένει η θερµοκρασία να πέσει. Ωστόσο, δεν γίνεται αυτό… Η επιφάνεια του ήλιου έχει θερµοκρασία 5000 βαθµούς Κ και όσο βγαίνεις προς τα έξω και ανεβαίνεις την ατµόσφαιρα και είσαι στο στέµµα, η θερµοκρασία φτάνει τους 1.000.000 βαθµούς Κ!
Πως προκύπτει αυτό το µυστήριο στη διαστηµική φυσική; Λέµε λοιπόν πως θα επιλυθεί αυτό µόνο άµα πάµε κοντά στον ήλιο, και τον «αγγίξουµε» και µπορέσουµε να δούµε τις δραστηριότητες και τις φυσικές διεργασίες από κοντά. Τώρα το Solar Orbiter άρχισε να δίνει απάντηση σε αυτό! Βρήκε µε καταπληκτικής ευκρίνειας εικόνες σε ενεργά κέντρα στον ήλιο στην επιφάνειά του ότι υπάρχουν κάτι µικρές, µικρές, µικρές εκρήξεις τις οποίες τις ονοµάζουνε «campfire events» (σ.σ φωτιές στην εξοχή), µικρές δηλαδή φωτιές οι οποίες θερµαίνουν το στέµµα του Ήλιου και είναι πιθανόν να είναι υπεύθυνες σε µεγάλη κλίµακα για αυτό το παράδοξο.
Μία άλλη ανακάλυψη είναι ότι βρέθηκαν φαινόµενα που δεν παρατηρούνται καθόλου από την τροχιά της Γης. Γίνονται κοντά στον ήλιο, είναι µικρά φαινόµενα και έχουν σαν αποτέλεσµα να γεµίζουν την περιοχή γύρω από τον ήλιο κάτι σαν µια δεξαµενή µε σωµατίδια. Αυτά δεν µπορούν να ανιχνευθούν στην Γη γιατί είναι πιο µικρής έντασης και συµπίπτουν µε περιόδους που ο Ήλιος είναι σε αρκετά χαµηλή περίοδο δραστηριότητας. Αυτό είναι πολύ σηµαντικό γιατί σηµαίνει ότι υπάρχουν ήδη σωµατίδια γύρω από τον Ήλιο, όπου µεγαλύτερες εκρήξεις ξεκινάνε από ένα ψηλό ενεργειακό επίπεδο και τα επιταχύνουν περαιτέρω. Έτσι εξηγείται για ποιο λόγο τελικά φτάνουν στην τροχιά της Γης κάποια σωµατίδια σε αυτές τις µεγάλες εντάσεις.
Ένα άλλο παράξενο είναι ότι αφού πηγαίνει κανείς κοντά στην «πηγή», περιµένει να µην έχει πολλά φαινόµενα διάδοσης και να βλέπει ότι τα σωµατίδια καταφθάνουν πιο γρήγορα, µε µια διαδροµή σχεδόν ευθεία θα έλεγε κανείς… Εδώ όµως βρέθηκε ότι τα µονοπάτια των σωµατιδίων είναι τριπλάσια από αυτά που υποθέταµε, κινούµενα σε διαδροµή που βγαίνει τριπλάσια από ότι ήταν αναµενόµενο. Για ποιο λόγο γίνεται αυτό και γιατί όµως η… περίεργη διαδροµή των ηλιακών σωµατιδίων έχει σηµασία; ∆ιότι θα έπρεπε να είναι πιο µικρή! Βρέθηκε µάλιστα ότι υπάρχουν και κάποια switchbacks όπως λέγονται, κάποιες ανωµαλίες δηλαδή στο µαγνητικό πεδίο κοντά στον ήλιο. Αυτό κάνει κάποιες «γιρλαντούλες» ας πούµε και αντί να είναι µία διαδροµή ευθεία ή σπιράλ κάνει πολλές γύρες, κύκλες, κούρµπες, δηλαδή αλλάζει κατεύθυνση µέσα σε 10 δευτερόλεπτα, µια φορά το δευτερόλεπτο που σηµαίνει ότι υπάρχουν πολύ συστραµµένες γραµµές και τα σωµατίδια βέβαια που είναι ηλεκτρικά φορτισµένα ακολουθούν το µαγνητικό πεδίο. Είναι πολύ συναρπαστική νέα γνώση αυτή!

•Πόσο στα… άδυτα του συµπαντος έχει µπει η επιστήµη; Η µελέτη του σύµπαντος είναι µία µελέτη δίχως τέλος;

Να τονίσω αρχικά ότι η εξειδίκευση που έχω στην Φυσική του ∆ιαστήµατος δεν είµαι αστρονόµος της “νύχτας”, δηλαδή να αναλύω παρατηρήσεις από τηλεσκόπια. Τα δεδοµένα που αναλύουµε είναι κυρίως επιτόπιες µετρήσεις µέσα στο ηλιακό σύστηµα από διαστηµόπλοια. Το καινούργιο είναι ότι το διαστηµόπλοιο πηγαίνει εκεί µεταφέροντας επάνω του ένα ολόκληρο εργαστήριο και καταγράφει πληθυσµούς ενεργειακών σωµατιδίων, πλάσµατος, µαγνητικού πεδίου κλπ. Έτσι, πήγε και το Parker κοντά στον ήλιο και παίρνουµε από εκεί τα δεδοµένα. Επίσης, έχουµε δηµιουργήσει εργαλεία πρόγνωσης ∆ιαστηµικού Καιρού, τα οποία κάθε λεπτό σε πραγµατικό χρόνο παράγουν πρόγνωση για πιθανό χαλάζι πρωτονίων που µπορεί να καταφθάσει στο διαστηµικό χώρο στην τροχιά της Γης, αλλά και για πολύ γρήγορα πρωτόνια που µπορούν να διαπεράσουν µερικώς το µαγνητικό πεδίο και να φτάσουν µέχρι ύψη που πετούν τα αεροπλάνα. Συνεπώς µιλάµε για παρατηρήσεις στην «κοντογειτονιά» µας αν µου επιτρέπετε, από τον Ήλιο µας που είναι το κοντινότερο αστέρι σε µας.
Όµως, βλέποντας την µεγάλη εικόνα, εκτός από την µελέτη του κοντινού µας διαστηµικού χώρου και του κοντύτερου αστεριού µας, οι αστρονόµοι µελετούν το γαλαξία µας, το Milky Way και άλλους γαλαξίες µέσα στο κυριολεκτικά αχανές Σύµπαν, χρησιµοποιώντας παρατηρήσεις από γιγάντια τηλεσκόπια στο έδαφος και το διάστηµα, όπως το Hubble και το James Webb Space Telescope. Έτσι, µε τις παρατηρήσεις µεγάλης ευκρίνειας διαρκώς αποκαλύπτονται µυστήρια του Σύµπαντος και δίνονται απαντήσεις σε άλυτα προβλήµατα.
Για παράδειγµα, ανακαλύπτονται διαρκώς “εξωπλανήτες”, δηλαδή πλανήτες σε άλλα ηλιακά συστήµατα που περιφέρονται γύρω από τον εκεί Ήλιο τους και µε την ανάλυση των παρατηρήσεων αυτών επίσης συνεκτιµάται εάν οι εξωπλανήτες αυτοί έχουν συνθήκες που θα µπορούσαν να υποστηρίζουν τη ζωή, π.χ. όπως τη γνωρίζουµε πάνω στην Γή µας. Υπάρχουν δισεκατοµµύρια άλλοι γαλαξίες στο Συµπάν και ο αριθµός των αστεριών είναι ασύλληπτα µεγάλος, τόσος που είναι περίπου 3000 φορές µεγαλύτερος από τον συνολικό αριθµό κόκκων άµµου πάνω στη Γη, αν συµπεριλάβουµε όλες τις παραλίες και τις ερήµους! Η επιστηµονική έρευνα του Σύµπαντος είναι πράγµατι ανεξάντλητη.

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ

Η διακεκριµένη Χανιώτισσα αστροφυσικός του Αστεροσκοπείου Αθηνών ∆ρ. Όλγα Μαλανδράκη, θα µιλήσει στο Πνευµατικό Κέντρο Χανίων, το Σάββατο 17/2/2024 στις 7 το απόγευµα µε θέµα:

“Ο εκρηκτικός µας Ήλιος και οι επιπτώσεις του ∆ιαστηµικός Καιρός”.

Θα αναφερθεί επίσης για τα Parker Solar Probe και το Solar Orbiter, τα δύο νέα διαστηµικά σκάφη χάρη στα οποία η ανθρωπότητα “ακουµπάει” τον ήλιο. Θα γίνει παρουσίαση βίντεο για την αποστολή Cassini – Huygens στον Τιτάνα, και φυσικά θα αναφερθούµε για την βράβευση της από την NASA.

Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν ο Σύλλογος Φίλων Αστρονοµίας Κρήτης και η Περιφέρεια.

Θα ακολουθήσει η κοπή της πίτας του Συλλόγου. Οι τυχεροί που θα τύχουν το φλουρί θα κερδίσουν από ένα βιβλίο αστρονοµίας.

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

(Χανιώτικα νέα - 15/2/2024)

Link: https://www.haniotika-nea.gr/o-malandraki-anexantliti-i-ereyna-toy-sy-pantos/